مدلسازی اطلاعات ساخت (BIM) و کاهش هزینه‌های دوباره‌کاری در پروژه‌ها

در دنیای پرهزینه‌ی پروژه‌های عمرانی، یکی از چالش‌های اصلی، دوباره‌کاری (Rework) است؛ مشکلی که به دلیل طراحی ناقص، هماهنگی ضعیف یا اجرای ناهماهنگ، موجب اتلاف منابع مالی، زمانی و انسانی می‌شود. اما با ورود فناوری مدلسازی اطلاعات ساخت (BIM)، راه‌حلی قدرتمند برای کاهش این هزینه‌ها فراهم شده است.

ریشه‌های دوباره‌کاری در پروژه‌های سنتی

براساس تحقیقات جهانی، بیش از 30٪ هزینه‌های پروژه‌های ساخت‌وساز به خطاهای طراحی، تغییرات ناگهانی و ناهماهنگی‌ها برمی‌گردد. در روش‌های سنتی، نبود یک مدل جامع باعث بروز خطاهای زیر می‌شود:

• تداخل بین نقشه‌های معماری، سازه و تأسیسات
• عدم تطابق بین نقشه و اجرا
• عدم شفافیت در توالی عملیات

BIM؛ سلاحی علیه هزینه‌های پنهان

مدل

مدلسازی اطلاعات ساخت یا BIM، با ایجاد یک مدل دیجیتال یکپارچه از پروژه، از مراحل طراحی تا نگهداری، تداخل‌ها را شناسایی و تصمیم‌گیری را تسهیل می‌کند. این مزیت، به کاهش هزینه‌های پنهان دوباره‌کاری می‌انجامد.

مطالعه موردی موفق: بریتانیا

دولت بریتانیا با الزامی کردن استفاده از BIM در پروژه‌های دولتی، تا 33٪ از هزینه‌های ساخت و بهره‌برداری را کاهش داد (منبع: The NBS).

چگونه BIM دوباره‌کاری را کاهش می‌دهد؟

1. مدل هماهنگ سه‌بعدی: شناسایی تداخل‌ها بین تأسیسات، سازه و معماری
2. شبیه‌سازی زمان و هزینه (4D/5D): بررسی سناریوهای اجرایی قبل از عملیات
3. مدیریت تغییرات: ثبت دقیق و اثرگذاری سریع در مدل
4. افزایش بهره‌وری تیم‌ها: با دسترسی یکپارچه به اطلاعات به‌روز

کاربرد BIM در ایران

در ایران نیز شرکت‌هایی مانند پایابیم با ارائه خدمات BIM، به کاهش هزینه‌های ناشی از دوباره‌کاری و افزایش کیفیت پروژه‌ها کمک می‌کنند. برای مثال، در پروژه‌های عمرانی بزرگ، BIM توانسته تا 20٪ هزینه‌های اصلاح طراحی را کاهش دهد.

جمع‌بندی

با توجه به فشارهای مالی، زمانی و منابع، استفاده از BIM دیگر یک انتخاب نیست؛ بلکه یک ضرورت برای موفقیت پروژه‌های عمرانی به‌شمار می‌رود. کاهش دوباره‌کاری، تنها یکی از مزایای مهم این فناوری است که در کنار دیگر مزایا، مسیر موفقیت پروژه‌ها را هموار می‌کند.

برای مشاوره رایگان در حوزه BIM و کاهش هزینه‌های پروژه، با تیم پایابیم تماس بگیرید.