مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM)؛ چرا برخی کارفرمایان و پیمانکاران نگاه منفی دارند؟

مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) سال‌هاست به عنوان یک تحول بزرگ در صنعت ساخت‌وساز شناخته می‌شود. با وجود مزایای گسترده آن در کاهش هزینه‌ها، مدیریت بهتر پروژه و افزایش بهره‌وری، هنوز برخی کارفرمایان و پیمانکاران در ایران و حتی سایر کشورها نگاه منفی به این فناوری دارند. در این مقاله به بررسی دلایل اصلی این نگرش منفی و راهکارهای تغییر آن می‌پردازیم.

۱. تصور اشتباه از هزینه‌های BIM

یکی از مهم‌ترین دلایل مقاومت کارفرمایان، نگرانی از هزینه‌های اولیه است. بسیاری از مدیران پروژه تصور می‌کنند BIM تنها یک هزینه اضافی است و بازگشت سرمایه مشخصی ندارد. در حالی‌که مطالعات جهانی نشان داده است که بهره‌گیری از BIM در بلندمدت می‌تواند هزینه‌های پروژه را تا ۲۰ درصد کاهش دهد.

۲. کمبود آموزش و دانش فنی

یکی دیگر از عوامل منفی‌نگری، نبود نیروی متخصص و آگاهی ناکافی از استانداردهای بین‌المللی مانند
ISO 19650 است. بسیاری از پیمانکاران ترجیح می‌دهند با روش‌های سنتی ادامه دهند تا ریسک یادگیری یک فناوری جدید را به عهده بگیرند.

۳. مقاومت فرهنگی و سازمانی

در برخی سازمان‌ها، مقاومت در برابر تغییر یک چالش جدی است. مدیران و کارکنان ممکن است به دلیل عادت به رویه‌های سنتی یا ترس از شفافیت داده‌ها، تمایل به پذیرش BIM نداشته باشند.

۴. عدم الزام قانونی

در بسیاری از کشورها اجرای BIM برای پروژه‌های دولتی الزامی شده است. اما در ایران، نبود چارچوب‌های قانونی مشخص باعث شده برخی کارفرمایان احساس کنند استفاده از BIM ضرورتی ندارد.

wbs

۵. راهکار تغییر نگرش

برای تغییر این دیدگاه منفی، لازم است:

• آموزش‌های تخصصی برای کارفرمایان و پیمانکاران برگزار شود.
• نمونه‌های موفق داخلی و خارجی معرفی شوند.
• قوانین و مقررات تشویقی یا الزامی برای استفاده از BIM تدوین گردد.
• هزینه‌های طولانی‌مدت پروژه با و بدون BIM مقایسه شود.

به طور خلاصه، نگاه منفی به BIM بیشتر ناشی از عدم آگاهی و ترس از تغییر است تا معایب واقعی آن. مدلسازی اطلاعات ساختمان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت است که می‌تواند آینده پروژه‌های عمرانی را متحول کند.