تجربه چین در پیاده‌سازی BIM: سیاست‌ها، چالش‌ها و مسیرهای توسعه
مقدمه
فناوری BIM یا مدلسازی دیجیتال پروژه‌ها، یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحول دیجیتال در صنعت ساخت است. این روش نوین با یکپارچه‌سازی داده‌ها، هماهنگی بین تیم‌های مهندسی را افزایش داده و هزینه‌ها و زمان اجرای پروژه‌ها را کاهش می‌دهد. کشور چین در سال‌های اخیر با سیاست‌گذاری‌های هدفمند و توسعه نرم‌افزارهای بومی، به یکی از پیشروان این حوزه تبدیل شده است.
۱. روند توسعه فناوری BIM در چین
تحقیقات نشان می‌دهد که چین از اوایل دهه ۲۰۰۰ به‌صورت جدی به دیجیتال‌سازی صنعت ساخت پرداخت و در سال ۲۰۱۰، این فناوری را به‌طور رسمی وارد پروژه‌های ملی کرد. سال ۲۰۱۱ به‌عنوان نقطه عطفی برای رشد این تکنولوژی در کشور شناخته می‌شود. مطالعه زمان احتمالی اجباری شدن این فناوری در ایران می‌تواند با تجربه چین مقایسه شود.
۲. سیاست‌ها و استانداردهای ملی
وزارت مسکن و توسعه شهری چین با تدوین استانداردهای یکپارچه و الزام به استفاده از این سیستم در پروژه‌های دولتی، مسیر رشد فناوری را هموار کرد. همچنین دولت محلی استان‌های گوانگ‌ژو، چنگدو و هوبئی نقش مهمی در آموزش و اجرای پایلوت پروژه‌های دیجیتال ایفا کرده‌اند.
۳. دستاوردها و تجربیات پروژه‌ای
بر اساس آمار، استفاده از این سیستم دیجیتال در بیش از ۱۰۰ پروژه بزرگ کشور باعث افزایش کارایی و کاهش ضایعات ساختمانی شد. به‌عنوان نمونه، در پروژه Pearl River Tower، مصرف انرژی تا ۳۰٪ کاهش یافت. مطالعه‌ای درباره آینده فناوری مدلسازی اطلاعات ساختمان نشان می‌دهد که پروژه‌های مشابه در ایران نیز می‌توانند نتایج مشابهی داشته باشند.
۴. چالش‌ها و موانع
علیرغم پیشرفت‌های چشمگیر، هنوز مشکلاتی مانند محدودیت نرم‌افزارهای بومی، نبود هماهنگی کامل بین سازمان‌ها و نیاز به آموزش بیشتر نیروی انسانی وجود دارد. این موانع مشابه مشکلاتی است که در کشورهای توسعه‌یافته هم مشاهده شده است.
۵. راهکارهای پیشنهادی
نتایج تحقیقات اخیر سه مسیر برای بهبود عملکرد پروژه‌ها معرفی می‌کند: آموزش تخصصی و تیم‌سازی، توسعه پلتفرم‌ها و استانداردهای بومی، و مدل ترکیبی که همزمان به فناوری و نیروی انسانی توجه دارد.
۶. درس‌هایی برای سایر کشورها
با توجه به تجربه چین، کشورهایی مانند ایران می‌توانند با حمایت دولت، تعریف استانداردهای یکپارچه و ایجاد همکاری بین دانشگاه‌ها و صنعت، این فناوری را سریع‌تر توسعه دهند. این موضوع در مقاله مدلسازی و بودجه‌بندی پروژه‌های عمرانی نیز تحلیل شده است.
نتیجه‌گیری
چین با بهره‌گیری از فناوری‌های دیجیتال، حمایت دولتی و استانداردسازی فرآیندها توانست به یکی از موفق‌ترین کشورها در پیاده‌سازی این سیستم تبدیل شود. گام بعدی این کشور، توسعه نرم‌افزارهای قدرتمند داخلی و بهبود اکوسیستم دیجیتال در صنعت ساخت‌وساز خواهد بود.
