مدلسازی اطلاعات ساختمان

نقش BIM در سیستم اطلاعات مدیریت پروژه

بررسی نقش مدلسازی اطلاعات ساختمان  (BIM) در سیستم اطلاعات مدیریت پروژه (PMIS)

با افزايش حجم و گستردگى پروژه هاى عمرانى، مدلسازى اطلاعات ساختمان[1] (BIM) به عنوان انقلابى در ارتباط بين بخش هاى مختلف و درگير پروژه در جهت بهره ورى بيشتر در امر ساخت مطرح مي باشد. از آنجا كه سيستم مديريت اطلاعات پروژه[2] (PMIS) دسترسى به ابزار ها، مجوز كار، پيكره بندى سيستم مديريتى، دسته بندى، باز نشر اطلاعات ، جمع آورى خودكار و تهيه گزارش را در قالب سيستم يكپارچه مديريت اطلاعات ساخت فراهم مى كند مى توان آن را پايه و اساس BIM دانست، همچنين جهت ارتباط يكپارچه اطلاعات ساخت و ساز، قالب و فرمت هايى جهت تبادل اشياء در محيط شبكه ارائه شده كه يكى از كاربردى ترين اين قالبها كلاس هاى بنيادين صنعت[3] (IFC) است كه به عنوان قالب رايج پروژه هاى مبتنى بر BIM در دسترس مى‌باشد.

[1] Building information modeling

[2] Project management information system

[3] Industry Foundation Classes

1- سیستم های اطلاعات مدیریت پروژه (PMIS)

پروژه‌ها به دلیل ماهیت متنوع و غیر تکراریشان، ساختاری متفاوت از کارهای روزمره سازمان‌ها دارند. با توجه به همین موضوع، مدیریت پروژه‌ ها همواره مشکل‌تر از امور اداری و عادی سازمان است و نیازمند توجه بیشتر به ابعاد مختلف و متغیرکار می باشد. مدیریت برای انجام اصلی ‌ترین وظیفه خود یعنی تصمیم‌گیری در چنین ساختاری، نیازمند اطلاعاتی دقیق، سریع، به روز و کارآمد است تا بتواند تصمیمات خود را بر اساس پشتوانه‌ای معتبر اتخاذ نماید. سازمان‌های پروژه ‌محور همواره برای مدیریت قراردادهای خود با مشکلات فراوان روبرو بوده و جمع‌بندی، پیگیری، تهیه گزارش‌های مدیریتی و کسب اطلاعات جامع و کامل پروژه‌ها، برای مدیران این سازمان‌ها کاری بسیار دشوار و زمان‌بر بوده است.

سیستم های اطلاعات. مدیریت پروژه (PMIS) مجموعه ای از تکنیکها و ابزارهای مورد استفاده در مدیریت پروژه. می باشند که با هدف جمع آوری و ساماندهی اطلاعات موجود در یک پروژه طراحی. و اجرا میگردند؛ و مدیران پروژه ها .از این ابزار ها و تکنیک‌ها برای جمع آوری، یکنواخت سازی و توزیع اطلاعات به شکل الکترونیکی .استفاده می کنند. سیستم های اطلاعات مدیریت پروژه  (PMIS) می توانند .در سطوح بالا و پایین مدیریتی و اجرایی در پروژه ها (شامل کلیه افراد شاغل و تاثیرگذار در پروژه) برای ارتباط با یکدیگر استفاده شوند. سیستم های اطلاعات مدیریت پروژه  (PMIS) کمک شایانی به برنامه ریزی و مدیریت زمان، اجرا و فرآیند اتمام پروژه (Closing) می کنند. در هنگام برنامه ریزی فرآیندهای پروژه، مدیران پروژه می‌توانند از ابزار PMIS برای برآورد بهتر هزینه ها و  بودجه استفاده نمایند.

اهداف  PMIS در مدلسازی اطلاعات ساختمان:

• ایجاد یک سیستم اطلاعاتی یکپارچه برای پروژه ها
• تهیه و تدارک اطلاعات مفید جهت تصمیم گیری مدیریتی
• دسترسی آسان به اطلاعات پروژه توسط کاربران
• بالا. برد.ن. سرعت گردش اطلاعات
• بالا .برد.ن سطح .امنیت. اطلاعات پروژه
• استفاده از گزارشات متنوع و مفید
• ایجاد سیستم مستند سازی مفید پروژه
• بهبود کارایی و اثر بخشی پروژه
• تطبیق پذیری با فرآیند های سازمان و ارتباط با دیگر سیستم های سازمانی
• پشتوانه اطلاعاتی جهت استفاده از اطلاعات بقیه پروژهای سازمان
• تمرکز زدایی از جهت مدیریت چندین پروژه در سایت های مختلف و تسهیل ارتباط

PMIS در چرخه‌ی عمر مدیریت پروژه با مدلسازی اطلاعات ساختمان:

• تثبیت خط مبنای پروژه: شامل تثبیت محدوده، برنامه‌ی زمان و هزینه
• مدیریت کالا: شامل تسریع پاسخگویی به درخواست‌های خرید، ردیابی تحویل کالا و کنترل موجودی
• اندازه‌گیری عملکرد: که شامل نظارت بر وضعیت پروژه ،تجزیه و تحلیل انحراف از وضعیت مطلوب، ارزیابی میزان بهره‌وری و پیش‌‌بینی روندها می‌باشد.
• گزارش‌دهی: شامل بازنگری بودجه، به روزرسانی و اصلاح برنامه‌های زمان‌بندی، آنالیز روش‌های جایگزین در برنامه ریزی و اجرا و پیشنهاد اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی می باشد.

 

2- مدل سازی اطلاعات ساختمان:

ﺑﺮاي آن ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻢ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن را در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﯿﻪ ﻃﺮاﺣﯽ مورد پایش قرار دهیم، دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑـﻪ کلیه اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻣﺜﻞ ﻓﺮم، ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻓﻨﯽ ﺿﺮوري اﺳـﺖ . ﻣﻌﻤـﻮﻻ نقشه ﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪي در ﻣﺤﯿﻂ ﮐَﺪ(CAD)  ﭼﻨﯿﻦ ﻧﻤﺎي ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ اي از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ایجاد نمی کند.

3- نقش BIM در PMIS

از نظر دستيابى و انتقال داده ها و اطلاعات بين بخشهاى مختلف (سيستم هاى كامپيوترى ) دو روش وجود دارد:

–  توسعه نرم افزار مفسر براى هر جفت از برنامه هاى كاربردى

– اتخاذ يك استراتژى ارتباطى انتقال به وسيله عامل خنثى

نقش بیم  بابهرگيرى از روش دوم به عنوان عامل خنثى، نقش واسط بين بخشهاى مختلف پروژه را ايفا كرده و با اتخاذ اين روش با كاستن از مفسر ها و حذف ارتباطات مستقل ميان بخشى (نرم افزار هاى گوناگون) زمينه به حداكثر رساندن سرعت انتقال اطلاعات و يكپارچگى اطلاعات مربوط به ساخت و ساز را فراهم آورده است.

با مرورى بر ابعاد مختلف و مشخصات و مزاياى فرآيند مدلسازى اطلاعات ساختمان، مفهوم يكپارچگى در هر يك از چهار بخش كلى بیم قابل بررسى مى باشد، همچنين بنا به تعريف سيستمهاى اطلاعات مديريت پروژه بر اساس استاندارد PMBOK رابطه آن با يكپارچگى پروژه ها به عنوان يكى از حوزه هاى دانش مديريت پروژه مشخص مى گردد.

 

روش هاى مختلفى جهت انتقال و به اشتراك گذارى اطلاعات بين بخش هاى مختلف يك سيستم وجود دارد كه چگونگى انتخاب بهترين روش ارتباطى ، باعث سرعت بيشتر تبادل اطلاعات ضمن يكپارچگى  می شود. اين روش اساس تبادل اطلاعات در بیم و براساس فرمت مشترك IFC مى باشد.

با توجه به كثرت نرم افزار هاى مدل ساز و و لزوم انتخاب فرمت واحد جهت تبادل داده ها و اطلاعات ، فرمت IFC مى تواند نقش واسط اين تبادلات را ايفا كرده و باعث يكپارچگى اطلاعات در بخش هاى مختلف گردد، همچنين سه بخش مورد بررسى را نمى‌توان به عنوان سيستم هايى مستقل از هم دانست بلكه CIMIS را مى توان به عنوان فصل مشترك PMIS و BIM قلمداد نمود.

بنابر توضیحات مطرح شده می توان این گونه بیان کرد که در صورتی که برای پروژه های ساختمانی از نقش بیم در سازمان استفاده شود، علاوه بر بهره مندی از مزایای PMIS می توان از مزایای BIM نیز بهره مند شد. در ادامه برای آشنایی بیشتر با  مزایا و خدماتی که BIM در اختیار مدیران پروژه قرار می دهد تشریح می گردد.